Sinds juli 2021 is het verplicht om woningtoegangsdeuren welke zelfsluitend moeten worden uitgevoerd te voorzien van een vrijloopdranger. Dit geldt niet alleen bij nieuwbouw, maar ook bij verbouw en bij functiewijziging naar een woonfunctie. Ook dan moeten inpandige woningtoegangsdeuren zelfsluitend zijn door middel van een vrijloopdranger. Er is voor deze wijziging gekozen omdat reguliere drangers belemmerend zijn in het dagelijkse gebruik en daardoor in de praktijk vaak onklaar werden gemaakt door de gebruikers.
Soorten vrijloopdrangers
Er zijn 2 manieren om een vrijloopdranger te monteren. Bij een zogenaamde kopmontage wordt de kast van de dranger op de kozijndorpel gemonteerd. Bij normaal montage wordt de drangerkast op de deur gemonteerd. Voordeel van de kopmontage is dat de bedrading naar de BMI niet zichtbaar is en ook niet bereikbaar voor de uiteindelijke gebruikers. Verder is er bij kopmontage minder ruimte nodig achter de deur wanneer deze open staat omdat de kast op de bovendorpel van het kozijn gemonteerd is. Bij normaal montage is er naast het kozijn een los kastje nodig waar de bedrading vanuit de BMI mee aangesloten wordt.
Kozijnen bij kopmontage
Bij kopmontage drangers wordt de kast van de dranger op de bovendorpel van het kozijn gemonteerd. Aangezien de dranger over het algemeen aan scharnierzijde gemonteerd wordt, is de hoogte van de bovendorpel bij houten kozijnen van 67x114mm slechts 30mm wanneer een renovatiesponning wordt toegepast. Bij stalen kozijnen is dit meestal 35mm. Het bovenste bevestigingspunt van de drangerkast zit op 65mm vanuit de onderkant van de bovendorpel. Bij de meest ideale situatie is een ruimte van 82mm op de bovendorpel nodig. Dit is waar het vaak mis gaat. De bovendorpel is vaak niet hoog genoeg. De dranger kan dan eventueel gemonteerd worden met een opvulplaatje achter de drangerkast, maar vaak is er onvoldoende ruimte boven de bovendorpel om de drangerkast alsnog te monteren. Op dat moment wordt er overgestapt naar een normaal montage dranger waarbij het huis op de deur gemonteerd wordt en de arm op de bovendorpel.
Kozijnen bij normaalmontage
Wanneer er geen ruimte is voor het drangerhuis op de bovendorpel van het kozijn, wordt vaak gekozen voor het monteren van het huis op het deurblad. In dat geval moet er aandacht besteed worden aan de plaats van het kozijn in de wand. De plattegronden in de afbeelding links laten twee situaties zien, een nieuwbouwproject en een herbestemming. Bij beide projecten is er in ontwerpfase helaas niet goed nagedacht over de plaats van het kozijn. Ook hier blijft aan de scharnierzijde 30mm of 35mm over van de kozijnstijlen. De kast van de dranger is dikker, waardoor deze tegen de wand slaat of in de achterliggende deur. Dit probleem is overigens niet alleen bij de dranger het geval, ook bij de kruk. Om schade aan de wand of achterliggende deur te voorkomen, kan gekozen worden voor het plaatsen van een deurstop. De deur zal dan geen 90 graden open kunnen. Dus is het belangrijk om het kozijn iets te verschuiven richting sluitzijde zodat er voldoende ruimte ontstaat achter de deur zodat deze 90 graden open kan. Een deurstopper toepassen op de wand, op de vloer of achter de kruk is vervolgens alsnog noodzakelijk om de schade te voorkomen.
Wij denken graag mee over de toe te passen drangers, de detaillering van het kozijn of de plaats van het kozijn. Zo voorkomen we dat in uitvoeringsfase compromissen gesloten moeten worden.